Od założenia do dziś

Historia oddziału ZLP

13 października 1961 r. zapadła decyzja Zarządu Głównego ZLP o powołaniu w Zielonej Górze oddziału Związku. Inauguracja działalności oddziału odbyła się 4 i 5 listopada 1961 r. Nie mógł w niej uczestniczyć prezes ZLP Jarosław Iwaszkiewicz, przybyli wiceprezesi Paweł Jasienica i Stanisław Piętak oraz sekretarz Jan Maria Gisges.

Powstanie zielonogórskiego oddziału ZLP nastąpiło kilka lub kilkanaście lat wcześniej niż w Koszalinie, Rzeszowie, Toruniu, Słupsku, Kielcach i Białymstoku.

Oddział tworzyło sześciu członków założycieli. Spośród nich wybrano zarząd w składzie: Bolesław Soliński – prezes, Tadeusz Kajan – sekretarz, Eugeniusz Wachowiak ze Wschowy – skarbnik i Janusz Koniusz – członek, wszyscy z Zielonej Góry. Oprócz nich członkami oddziału zostali literaci z Gorzowa: Włodzimierz Korsak i Zdzisław Morawski.

Później do oddziału przystąpili: poetka Bronisława Wajs-Papusza oraz poetka i prozaiczka Irena Dowgielewicz, obie z Gorzowa, prozaik Wiesław Sauter z Nowej Soli i poeta Henryk Szylkin z Zielonej Góry. Lubuski oddział ZLP aż do 1968 r. liczył 10 członków.

W 1975 r. zaszły pierwsze zmiany personalne w zarządzie oddziału. B. Soliński, który do 1975 r. był prezesem, przeniósł się do Warszawy. Wcześniej region opuścili – Zygmunt Trziszka (w 1970 przeprowadził się do Warszawy i W. Korsak, który tego samego roku przeniósł się z Gorzowa do Żnina, pozostając jednak członkiem oddziału). W 1973 r. E. Wachowiak przeniósł się ze Wschowy do Poznania. W 1974 r. wyjechali Tadeusz Jasiński z Zielonej Góry i Janusz Olczak ze Skwierzyny, którzy przeprowadzili się do Lublina, gdzie obaj zostali członkami tamtejszego oddziału. W szeregi zielonogórskiego ZLP wstąpił Michał Kaziów z Zielonej Góry – niewidomy i pozbawiony rąk prozaik, eseista i krytyk literacki i radiowy.

Po wyjeździe B. Solińskiego funkcję prezesa oddziału objął w 1975 r. J. Koniusz. Liczba członków po śmierci W. Korsaka (1973 r.) i odejściu z jego struktur czterech członków (B. Soliński, E. Wachowiak, T. Jasiński, Z. Trziszka), a po przyjęciu w 1974 r. w poczet członków M. Kaziowa, wynosiła w 1975 r. 10 osób, z czego 3 zamieszkiwały w Gorzowie Wlkp. Liczebność oddziału była więc identyczna jak w 1962 r.

W 1977 r. do oddziału przyjęta została poetka Anna Tokarska i poeta, krytyk i tłumacz Czesław Sobkowiak. Tym samym oddział  powiększył się do 13 członków, jednak w 1979 r. po wyjeździe Andrzeja K. Waśkiewicza do Gdańska liczba członków znów zmalała. Zielonogórski oddział ZLP od chwili jego powstania, aż do 1998 r. nigdy nie przekroczył pechowej liczby 13 członków!

Rok 1981 przyniósł kolejne zmiany w zarządzie. Prezesem został Z. Morawski, sekretarzem została A. Tokarska. W październiku 1981 r. oddział obchodził 20-lecie swego istnienia, jednakże z uwagi na złą kondycję finansową organizacji i napiętą sytuację polityczną w kraju, a później wprowadzenie stanu wojennego, nie przeprowadził z okazji swego jubileuszu żadnych imprez kulturalno-literackich.

W październiku 1984 r. odbyło się zebranie członków zielonogórskiego oddziału ZLP. Prezesem został Zbigniew Ryndak, sekretarzem – J. Koniusz, skarbnikiem – H. Szylkin, przewodniczącym Komisji Rewizyjnej – Cz. Sobkowiak, delegatem do Sądu Koleżeńskiego w Poznaniu – M. Kaziów. Oddział liczył wówczas tylko 9 członków. W 1984 r. powiększył się o kolejnych członków. Zostali nimi: poeta Gustaw A. Łapszyński ze Świebodzina, poeta i prozaik Mieczysław J. Warszawski z Lasek Odrzańskich i prozaik Florian Nowicki z Gorzowa oraz poeta i krytyk literacki Waldemar Mystkowski, który w 1982 r. przeniósł się ze Słupska do Zielonej Góry. W 1985 r. przyjęci zostali: poetka Stanisława Plewińska z Deszczna koło Gorzowa oraz prozaik i reportażysta Alfred Siatecki z Zielonej Góry, rok później poeta i prozaik Zbigniew M. Jelinek z Książa Śląskiego, a w 1989 r. fraszkopisarz i autor aforyzmów Jan Gross z Gorzowa Wlkp.

We wrześniu 1991 r. odbyły się wybory do zarządu. Nowym prezesem został A. Siatecki, który pełnił tę funkcję do 1995 r.

W latach 1992-93 z ZLP do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich przeszli: Cz. Sobkowiak, M. Kaziów i H. Szylkin. W tym samym okresie do ZLP przyjęto Roberta Rudiaka z Zielonej Góry i Kazimierza Jankowskiego z Gorzowa Wlkp. Po 1995 r. do zielonogórskiego oddziału przeszli: poeta Eugeniusz Kurzawa z oddziału w Białymstoku i z oddziału wrocławskiego – Jan Kurowicki, poeta, krytyk literacki, dramaturg i eseista. W 1996 r. zaszły kolejne zmiany w zarządzie. Na prezesa wybrany został E. Kurzawa. Wiceprezesem i skarbnikiem był J. Koniusz, sekretarzem – A. Siatecki. W 1997 r. funkcję skarbnika objął R. Rudiak. Od tego czasu zaczęto notować gwałtowny wzrost przyjęć nowych członków i kandydatów na członków do zielonogórskiego ogniwa Związku. Tylko w latach 1997-99 ZLP przyjął 21 osób (9 członków, 12 kandydatów).

Nowymi członkami zostali: 1997 r. – poetka Dorota Muszyńska z Zielonej Góry; w 1998 – eseista i historyk Włodzimierz Kwaśniewicz, poeta Tadeusz Sojka i prozaik Andrzej Syrokomla-Bułhak z Zielonej Góry, prozaik Witold Niedźwiecki z Gorzowa (przeniósł się z oddziału ZLP w Szczecinie, którego był członkiem od 1981 r.), poetka Maria Przybylak i fraszkopisarz Tadeusz Szyfer z Gorzowa, prozaik Bronisław Słomka z Barlinka (przeniósł się z oddziału ZLP w Szczecinie, którego był członkiem od 1969 r.); w 1999 – poetka Barbara Trawińska z Gorzowa (przeniosła się z oddziału ZLP w Poznaniu, którego była członkinią od 1994 r.). W 1996 r. zmarł prozaik i eseista W. Sauter, a w 1999 - A. Syrokomla-Bułhak.

Na koniec XX wieku zielonogórski oddział ZLP liczył 21 członków i 13 kandydatów.

Pod koniec lat 90. wzrosła również dynamika działań oddziału ZLP. W marcu 1998 r. w Gorzowie Wlkp. doprowadzono do zawiązania Klubu Literackiego, nad którym oddział ZLP sprawował patronat i opiekę merytoryczną. Kolejną inicjatywą podjętą już w nowym tysiącleciu było powołanie wiosną 2001 r., w prężenie działającym środowisku pisarskim Żar, drugiego w województwie lubuskim Klubu Literackiego ZLP, do którego chęć przynależności zgłosili praktycznie wszyscy liczący się w lokalnym środowisku twórcy.

W szczytowym momencie zielonogórski oddział, obejmujący nie tylko województwo lubuskie, ale i jego pogranicze, skupiał ponad 40 twórców. Jak nigdy w historii, był wówczas jednym z prężniejszych w Polsce!

Na początku XXI wieku jednak oddział podzielił się, a raczej odłączyli się i usamodzielnili członkowie z Gorzowa Wlkp. i okolic. Obecnie na Ziemi Lubuskiej istnieją dwa zbliżone liczebnie oddziały. Zielonogórski liczy obecnie 30 literatów.

Prezesi od 1961 r.

196-1975 − Bolesław Soliński

1975-1981 − Janusz Koniusz

1981-1983 − Zdzisław Morawski

1983-1987 − Zbigniew Ryndak

1987-1991 − Janusz Koniusz

1991-1996 −  Alfred Siatecki

od 1996 r. − Eugeniusz Kurzawa

                                                                                                                                                                                       Opracował Eugeniusz Kurzawa

Kluby i koła oddziału ZLP

Klub Literacki Związku Literatów Polskich w Zielonej Górze

Powstał w styczniu 1960 r. w Zielonej Górze na bazie zlikwidowanej Sekcji Literackiej, działającej przy Lubuskim Towarzystwie Kultury. Klub Literacki ZLP powołany został do życia decyzją Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich w Warszawie. Opiekę nad Klubem sprawował oddział ZLP we Wrocławiu. Klub Literacki liczył 20 osób, które wydały łącznie 19 publikacji książkowych. Klub istniał do 1961 r. Na jego gruncie powstał samodzielny oddział Związku Literatów Polskich w Zielonej Górze oraz utworzony został Klub Literacki Lubuskiego Towarzystwa Kultury w Zielonej Górze, składający się głównie z osób, które nie zostały przyjęte do oddziału ZLP. Prezesami Klubu Literackiego ZLP byli: Janusz Koniusz (1960 r.) i Tadeusz Kajan (1961 r.). Członkowie to m. in.: Tadeusz Jasiński, Tadeusz Kajan, Henryk Klejnowski, Janusz Koniusz, Kazimierz Malicki, Zdzisław Morawski, Ryszard Rowiński, Zygmunt Rutkowski, Wiesław Sauter, Irena Solińska, Bolesław Soliński, Bronisław Suzanowicz, Romuald Szura, Henryk Szylkin, Eugeniusz Wachowiak, Bronisława Wajs-Papusza.

Koło Młodych Pisarzy przy oddziale ZLP w Zielonej Górze

Powstało w kwietniu 1970 r. w Zielonej Górze przy Zarządzie Oddziału Związku Literatów Polskich. Członkowie Koła w 1970 r. opublikowali wiersze w „Lubuskim arkuszu poetyckim” – dodatku do krakowskiego pisma „Głos Młodzieży”. W 1974 r. Koło było współorganizatorem imprezy pod nazwą Dni Literatury dla Młodych w Zielonej Górze. Koło Młodych Pisarzy istniało do 1974 r., następnie zostało przekształcone w Klub Początkujących Literatów przy ZLP. W 1978 r. Koło Młodych Pisarzy przy ZLP zostało reaktywowane, po zlikwidowaniu Klubu Początkujących Literatów. Koło Młodych Pisarzy działało przy Zarządzie Oddziału Związku Literatów Polskich, później przy Lubuskim Towarzystwie Kultury. W 1980 r. Koło Młodych Pisarzy przemianowano na Koło Młodych Twórców, które istniało przy ZW ZSMP w Zielonej Górze. Przewodniczącymi Koła Młodych Pisarzy przy ZO ZLP w latach 1970-1974 były: Mirosława Kużel (1970-71) i Anna Tokarska (1971-74). Opiekunem Koła z ramienia ZLP był Andrzej K. Waśkiewicz. Członkowie to m.in.: Czesław M. Czyż, Michał Kaziów, Izabella Koniusz, Mirosława Kużel, Gustaw A. Łapszyński, Zenon Łukaszewicz, Florian Nowicki, Kazimierz Malicki, Zbigniew Ryndak, Czesław Sobkowiak, Anna Tokarska, Janusz Werstler.

Prezesem po reaktywacji Koła Młodych Pisarzy przy ZO ZLP, a od 1979 r. przy LTK był w latach 1978-1980 Alfred Siatecki. Członkowie: Benedykt Banaszak, Jerzy Chłodnicki, Jan J. Dębek, Jerzy Habich, Romuald M. Jabłoński, Zbigniew M. Jelinek, Ryszard Jonaczyk, Eugeniusz M. Konieczny, Eugeniusz Kurzawa, Gustaw A. Łapszyński, Czesław Markiewicz, Jolanta Pytel, Jerzy Rządzki, Alfred Siatecki, Leon Staśkiewicz, Piotr A. Szmigiel, Mieczysław J. Warszawski, Andrzej Weber.

Klub Początkujących Literatów przy ZLP

Klub powstał w Zielonej Górze w 1975 r. na bazie zlikwidowanego Koła Młodych Pisarzy. Klub działał przy Zarządzie Oddziału Związku Literatów Polskich w Zielonej Górze i istniał do 1978 r., tj. do czasu, kiedy reaktywowano Koło Młodych Pisarzy przy Lubuskim Towarzystwie Kultury. Większość członków klubu stanowiły osoby należące wcześniej do Koła Młodych Pisarzy przy ZLP w Zielonej Górze, które z kolei po 1978 r. przeszły do reaktywowanego wówczas Koła Młodych Pisarzy przy LTK. Przewodniczącymi KPL byli: Anna Tokarska (1975-76) i Czesław Markiewicz (1976-78). Członkowie to m. in.: Czesław M. Czyż, Zbigniew M. Jelinek, Eugeniusz Kurzawa, Gustaw A. Łapszyński, Jolanta Pytel, Alfred Siatecki, Czesław Sobkowiak, Anna Tokarska, Mieczysław J. Warszawski, Janusz Werstler.

Gorzowski Klub Literacki Związku Literatów Polskich

Klub powstał w marcu 1998 r. w Gorzowie Wlkp. z inicjatywy Zarządu Oddziału Związku Literatów Polskich w Zielonej Górze, który sprawował nad nim patronat i opiekę merytoryczną. Klub Literacki ZLP działał przy Klubie Myśli Twórczej „Lamus” w Gorzowie Wlkp. Członkami Klubu byli członkowie ZLP i innych stowarzyszeń literackich, jak również autorzy niezrzeszeni. Klub wydawał wspólnie z WiMBP w Gorzowie pismo literackie „Pegaz Lubuski”. Członkowie Klubu wydali kilkanaście książek poetyckich i prozatorskich. Istniał do października 2004 r., tj. do chwili utworzenia w Gorzowie samodzielnego oddziału ZLP, kiedy to po spełnieniu przez Klub wymogów kwalifikacyjnych Zarządu Głównego ZLP postanowiono o zawiązaniu odrębnego oddziału. Przewodniczącym Klubu był Tadeusz Szyfer, wiceprzewodniczącym − Ireneusz K. Szmidt, sekretarzem − Roman Habdas. Członkowie to m. in.: Krystyna Caban, Łucja Fice, Kazimierz Furman, Marek Grewling, Jan Gross, Roman Habdas, Bernadeta Kajdan, Ludwik I. Lipnicki, Agnieszka Moskaluk, Witold Niedźwiecki, Nina Pawłowska, Stanisława Plewińska, Maria Przybylak, Aldona Robak, Danuta Rusztyn, Bronisław Słomka, Ireneusz K. Szmidt, Artur Szuba, Tadeusz Szyfer, Barbara Trawińska, Tadeusz Zaborowski, Joanna Ziembińska-Kurek.

Klub Literacki Związku Literatów Polskich w Żarach

Klub powstał w maju 2001 r. w Żarach z inicjatywy Zarządu Oddziału Związku Literatów Polskich w Zielonej Górze, który sprawuje nad nim patronat i opiekę merytoryczną. Klub Literacki ZLP działa przy Miejskiej Bibliotece Publicznej. Członkami Klubu są członkowie ZLP i innych stowarzyszeń literackich, jak również autorzy niezrzeszeni. Pierwszą przewodniczącą Klubu była Grażyna Rozwadowska-Bar, a wiceprzewodniczącym Janusz Werstler. Obecnie przewodniczącym jest Zbigniew Kozłowski.

Więcej w zakładce strony